Marie zal altijd op ons pad blijven

Mama Julie De Keersmaecker weet nog perfect welke gedachten er die maanden door haar hoofd speelden. “Is er geen weg, dan maken we wel een weg. Bij ons gaat dat niet gebeuren, dat komt hier goed. Ik bleef die gedachten maar herhalen. En we kregen hoop. Na zo’n zes maanden ziekenhuis in, ziekenhuis uit, kregen we het bericht dat Marie terug naar school mocht, dat we ons daar op moesten voorbereiden. Ik maakte snel afspraken met de juf. Ik zou me achteraan in de klas mogen zetten om Marie de eerste weken te ondersteunen, dat soort dingen.”  

Klaar voor de laatste chemotherapie kreeg Marie plots helse hoofdpijnen. “Al snel bleken de kankercellen zich onverwacht in de hersenen genesteld te hebben. Vijf dagen nadat we deze vreselijke boodschap te horen kregen, overleed Marie.”

Kies voor het leven

Wat volgde, was een heel heftige periode met veel vragen. “Ik voelde overal pijn en eigenlijk wilde ik zelf het liefst dood. Omwille van de ondraaglijke pijn en omdat ik bij Marie wou zijn. Twijfels staken ook steeds meer de kop op: hadden we dat nog moeten doen, of dit? Een tijdlang werd het overleven. Zoals een gewond dier zich op een veilige plek terugtrekt om te genezen. Tot dat je weet ‘ik kies terug voor het leven’. Als rouwende persoon heb ik dat echt moeten doen, samen met de juiste keuzes maken voor wat helpend is voor mij, voor wat echt belangrijk is.”

De drang om te overleven zorgde voor de kracht om te genezen. 

“Nadat bleek dat de kanker van Marie niet erfelijk was, kregen we twee jaar later opnieuw een dochter. Ik besefte toen dat ik echt koos om terug te leven. Ook al leek het kiezen voor Manou een beetje als verraad plegen. Maar beide mogen er zijn, het verdriet om Marie, maar ook het kiezen voor nieuw leven. Want je moet niet in het verleden blijven leven om te blijven herinneren.”

Blijf elkaar in het oog houden

Ook als koppel moesten Julie en Paul leren overleven, met veel ruimte en begrip als houvast. “Er waren momenten dat we naar mekaar konden kijken en denken ‘ik weet waar je bent, maar ik moet zelf even mijn hoofd boven water houden, ik kan je verdriet er niet meer bijnemen’. Overleven deden we allebei, ieder op zijn manier. Met genoeg ruimte en begrip om mekaar daarin los te laten, om te zien wat de een nodig heeft en wat de ander. Je moet mekaar in het oog blijven houden terwijl jezelf je eigen berg aan het beklimmen bent. Dat is niet gemakkelijk maar ik ben wel trots dat ons dat lukte.”

Het gevoel te leven tussen twee werelden bleef Julie wel parten spelen. “Je hoort niet meer thuis in de ‘oude’ wereld, maar je kan ook niet meer bij Marie zijn want die is er niet meer. Mensen vroegen soms of ik niet terug naar het gewone kon gaan, maar gewoon was niet meer, ik ben uiteen gevallen. De ziekte van Marie veranderde mij al als mens, het verlies van haar deed dat helemaal.”

Kunst in plaats van woorden

Die verandering deed Julie snakken naar troost. “Iedereen vindt dat ergens anders, voor mij was dat naar de zee gaan of de natuur opzoeken. Ik vond in het begin ook geen woorden om mijn verdriet uit te spreken. Wat ik voelde, kon ik niet benoemen, kunst gaf toen mijn verdriet een heel andere wending. Plots kon ik het onbeschrijfelijke al schilderend of met klei naar buiten brengen. Door mijn gevoelens op doek te zetten, kregen ze bestaansrecht. De ene schrijft, maakt muziek, doet iets met kunst,… Anderen hebben dat misschien niet nodig. Zonder het verlies van Marie was ik waarschijnlijk die weg ook nooit ingeslagen.”

Julie veranderde als mens, ze begon meer haar hart te volgen en dingen te doen die haar energie gaven.

“Dat is niet alleen nodig om te overleven maar ook om gewoon te leven, merk ik nu. Jezelf beter leren kennen, helpt mij vandaag wanneer het even moeilijk is. Gewoon neen zeggen als het even te veel is. Nu weet ik dat die veerkracht er is en leef ik met meer rustmomenten, met momenten voor mezelf. En eerlijk gezegd: ik leef vandaag heel graag. En ik leef hierbij als het ware voor twee, want het was Marie niet gegund terwijl zij er recht op had.”

Dicht bij jezelf

“Door wat gebeurde, leerde ik terug om dicht bij mezelf te staan. Wie ben ik zonder Marie, wat stel ik nog voor, geloof ik nog wel in het leven? Allemaal vragen waar ik antwoorden op moest zoeken. Ik had ook het gevoel dat het verlies me bleef achtervolgen. Zo moest ik na het afscheid van Marie nog dikwijls afscheid nemen. Bijvoorbeeld wanneer onze auto waarmee ik Marie altijd naar het ziekenhuis bracht, zijn beste dagen had gehad. Ik wou deze niet weg doen, want ook dat was een stukje Marie, ze had zo dikwijls op die achterbank gezeten.”

Zoek naar wat je nodig hebt

Julie praat ontzettend graag over Marie, net zoals andere ouders dagelijks over hun kinderen praten. “De verjaardag van Marie wordt altijd gevierd, ook al is vieren misschien niet het juiste woord. Voor mijn man is het een moeilijke dag, voor mij is haar sterfdag eerder pijnlijk. Deze dagen zijn steeds een zoektocht naar wat je nodig hebt. Dit jaar zou Marie zestien geworden zijn, ik wou met mijn man, dochters en familie samen zijn. We maakten een bootje dat we in het beekje achter in onze tuin lieten dobberen, met Maries muziek op de achtergrond. Paul zou het liefst van al in bed gekropen zijn en die dag snel voorbij laten gaan. Iedereen zet zo Marie in het licht, met een traan, een glas champagne, een taartje… Om te vieren hoe haar leven was, wat ze teweeg heeft gebracht, hoe ze ons als mens heeft veranderd.”

Als een persoon in al zijn kwetsbaarheid laat zien wat er scheelt, dan zijn we daar bang voor. Maar wanneer een boom in de herfst alle mogelijke kleuren toont, dan vinden we dat mooi. Die gedachte zette Julie aan om zich in te zetten als rouwcoach. 

“Het is niet gemakkelijk om naar mensen te kijken die heel diep zitten. Maar door vertrouwen te schenken, zoeken we samen naar wat werkt. Als we ons verdriet meer ruimte geven, dan voel je dat je er niet alleen mee naar huis moet, dan kan je plots een gesprek hebben met iemand over hoe je je voelt. ‘Jij denkt dat je achteruit gaat, maar heb je al eens achteruit gekeken, waar je vandaan komt?’ Zoiets miste ik wel na Maries dood, daarom wil ik dit blijven doen. Want weet dat er een weg is, en dat je die gaat vinden. Je moet hem alleen zelf zoeken. En soms kan je op je stappen terugkomen en sla je een andere weg in. Maar je kiest die wel zelf.”

Tranen van verdriet, maar ook van liefde

Wanneer Marie in het ziekenhuis lag, begon Julie te schrijven, het begin van haar eerste boek. “Ik begon de pijn van mij af te schrijven, en al die woorden kwamen zonder dat er over geoordeeld werd. Vrienden richtten intussen ook het We love Marie-fonds op. Bedoeld om een groot Feeën-feest te geven wanneer Marie genezen zou zijn. Vandaag schenken we met het fonds Sterrenwachterspakketten. Aan wie ziek is, maar ook aan broers en zussen en aan familie. Sterrenwachters zijn een volkje dat de aarde afspeurt naar tranen. Wanneer ze die vinden, vliegen ze naar beneden en blijven ze dichtbij. En ze leren dat er veel tranen bestaan: van angst en verdriet maar ook van vreugde en liefde.” 

Het doel van het fonds is niet alleen troosten wie ziek is, maar iedereen die zich soms alleen voelt. “Jongeren voelen zich vaak eenzaam, met ons Op pad met verdriet-verhaal willen we begrip laten krijgen voor gevoelens, laten weten dat je niet alleen bent. Herkenbaarheid is hierbij het sleutelwoord. Soms krijg je te horen ‘Wanneer ga je nu terug normaal doen?’ Als je dan iemand tegenkomt die hetzelfde heeft meegemaakt en die je zegt dat je wel normaal bent, dan voel je je niet eenzaam. Ik hoop zo -samen met Marie die altijd op ons pad zal blijven- iedereen energie te kunnen geven om de juiste weg te vinden.”